Za dywersyfikację płacimy jak za zboże

Za politykę energetyczną, skupioną na odwracaniu się od Rosji i rozbijaniu jej związków z Europą, przychodzi nam coraz drożej płacić. I to nie tylko za drogi gaz, niepotrzebną infrastrukturą, są także ustępstwa poważniejsze, na przykład oddanie fragmentu polskiego obszaru morskiego.

Duńczycy wykorzystali naszą nieprzepartą chęć budowy Baltic Pipe, by korzystnie dla siebie rozwiązać zadawniony spór między naszymi państwami o fragment terenów morskich. To 3,6 tysiąca kilometrów kwadratowych (obszar 7-krotnie większy niż zajmuje Warszawa), między polskim brzegiem a duńskim Bornholmem, z których oddaliśmy Duńczykom 80 procent obszaru na ich wyłączną strefę ekonomiczną. I to wód, do których rościliśmy sobie prawa już od ustaw z 1977 r.

I co ciekawe, sami wpakowaliśmy się w sytuację, przekazując wszystkie atuty negocjacyjne stronie duńskiej. Pomijając już najwyższy strategiczny priorytet dywersyfikacji, przygotowaliśmy trasę rurociągu Baltic Pipe przebiegającą przez te właśnie tereny sporne. Dlaczego? Z powodu celowego ominięcia wód niemieckich i wydłużenia przez to trasy rurociągu. Czyli najpierw sami planujemy dłuższy rurociąg, zwiększamy koszty, by być na musiku w negocjacjach z Duńczykami. I płacimy frycowe Duńczykom po to, by nie być “zależnym” od dostaw gazu od Rosji, a przy kładzeniu rury – od Niemców.

Jednak to nie wszytko. Miesiąc po umowie o podziale terytorium morskiego, polski rząd podpisał z Danią porozumienie o budowie rurociągu między naszymi krajami. I tam jest też kilka kosztownych zobowiązań. Przede wszystkim to my poniesiemy wszystkie koszty budowy – polski Gaz-System sfinansuje w całości budowę całej podmorskiej rury. Przy przedsięwzięciach, które są zdrowe biznesowo – obie strony powinny jakoś uczestniczyć w kosztach. Tutaj – na naszych barkach cała inwestycja. Nawet za duńską tłocznię gazu, własność duńskiego operatora Energinet, Gaz-System będzie ponosił część kosztów budowy. Tak więc my płacimy i za swoje i za cudze inwestycje, a Duńczycy, chociaż też chcą korzystać z tego gazociągu (żeby importować rosyjski lub norweski gaz), nawet za swoje nie płacą w pełni.

Jak mówi stare przysłowie „cudze pieniądze wydaje się najłatwiej”. Urząd Regulacji Energetyki po prostu wpisze te koszty w taryfę Gaz-Systemu, co oznacza obciążenie kosztami odbiorców. Będą oni płacić za “eksploatację części gazociągu oraz tłoczni Everdrup, infrastruktury poza terytorium Polski”. Normalka. Brew jedynie można podnieść ze zdziwienia, czytając w uzasadnieniu rządowym, że “przeniesienie, przez taryfę, na użytkowników systemu przesyłowego Rzeczypospolitej Polskiej kosztów poniesionych przez operatora w związku z realizacją projektu Baltic Pipe poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie prowadzi więc do powstania nowego obciążenia finansowego.” Ciekawa gra słów, prawda? Nowego oczywiście nie, ale dzisiejsze będą wyższe.

Do tych wszystkich obciążeń należy jeszcze dodać zobowiązanie PGNiG do wykupienia mocy przesyłowych Baltic Pipe. Oczywiście tylko nasz gazowy monopolista był zainteresowany takim „wożeniem drewna do lasu”. Ale, co ciekawsze, za przesył z Norwegii do brzegów Bałtyku PGNiG także zapłaci, tylko że duńskiej spółce Energinet. Łącznie będzie to kosztowało 8,1 miliarda złotych za 15 lat. Duńczycy zacierają ręce – na nasz koszt wybudują u siebie rurociągi, a my gwarantujemy im dochody. A polscy odbiorcy gazu to sfinansują.

Konsekwencja w brnięciu w koszty godna podziwu, także upór w sprowadzaniu gazu z jak najdalszych i możliwie najdroższych źródeł. Gdy coraz szerszym strumieniem płynie on do Europy ze wschodu. I to z przyczyn oczywistych – jest go tam najwięcej i jest najtańszy. Kiedyś nazywało się to „noszeniem drzewa do lasu”, dzisiaj nazywa się dywersyfikacją. A tę zawsze można wytłumaczyć sakramentalnym hasłem „bezpieczeństwo musi kosztować”.