Tag: Solidarność

Krwawa wojna na Ukrainie wzmacnia przekonanie o przełomowym znaczeniu wyborów w Polsce przez 33 laty. Słusznie symbolizują pokojowe odzyskiwanie niepodległości i demokracji. Nie rzutuje to jednak na ocenę całej transformacji ustrojowej, której końca wciąż nie ogłoszono. Ani nie tuszuje błędów popełnionych przez obóz Solidarności wcześniej (odmowa wpuszczenia KPN na listy) i później (pomoc w uzyskaniu prezydentury udzielona gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu). 

Na XXX zjazd delegatów NSZZ "Solidarność" odbywający się w luksusowym Centralnym Ośrodku Sportu w Zakopanem w dniach 26-27 maja wstęp mają tylko media rządowe: TVP i Polskie Radio. Inni dziennikarze nie otrzymali akredytacji. Kiedyś Solidarność walczyła o wolność mediów - przypominają liczni komentatorzy. Jednak problem polega nie tyle na tym, że nie wolno relacjonować (dziennikarze zwykli radzić sobie z zakazami), lecz że... nie bardzo jest co - bo żadne to wydarzenie. Słaby dziś związek pomimo dawnej legendy pozostaje tylko przybudówką pisowskiej władzy.

Władze Republiki Federalnej Niemiec w tym samym 1990 roku, kiedy przyłączyły NRD, uznawały, że rozpad Solidarności w Polsce ułatwi niemiecką ekspansję gospodarczą w naszym kraju. Wynika to niezbicie z ówczesnego meldunku oficera wywiadu, który po latach ujawnił prof. Bogdan Musiał, dyrektor Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego. 

- Czy powołanie 22 kwietnia 1982 r. Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "Solidarność" to data ważna i warta przypominania w 40. jej rocznicę? Przecież opór przeciwko stanowi wojennemu nigdy nie ustał, protestowano zaraz po 13 grudnia 1981 r. najbardziej intensywnie na Śląsku gdzie 16 grudnia zginęli górnicy z Wujka a ich strajkujący koledzy z Piasta wyjechali na powierzchnię dopiero po Świętach, demonstrowano też i później, 1 i 3 maja 1982 r. na ulicach większych miast.

Z obchodów polskich rocznic - zarówno smutnej klęski wrześniowej z 1939 r. jak radosnego, chociaż skłaniającego do refleksji, pokojowego porozumienia, kończącego strajki...

Dla Polaków jest to symbol końca komunizmu, co w kilka miesięcy później ogłosiła w telewizji aktorka Joanna Szczepkowska. W wyborach sprzed 32 lat Solidarność odniosła bezapelacyjne zwycięstwo, którego rozmiary zaskoczyły nawet jej działaczy. Klimat jednak daleki był od entuzjazmu, o czym świadczy zaledwie 62-procentowa frekwencja w pierwszych od sześćdziesięciu lat wyborach, których wyników nie fałszowano. Za to ci, którzy zagłosowali jasno opowiedzieli się przeciw dominacji PZPR. Chociaż zwycięstwo nie zostało wykorzystane, o czym świadczył rychły wybór Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta przez wyłoniony wtedy kontraktowy parlament, powrót do dyktatury już nie nastapił.

Przy okazji kryzysu bydgoskiego z marca 1981 r. Lech Wałęsa i doradcy, zawierając porozumienie za pięć dwunasta bez wymaganych upoważnień utorowali drogę podobnemu sposobowi negocjowania zmiany ustrojowej już pod koniec dekady. To druga strona medalu, czytelna w 40 rocznicę wydarzeń.

Klątwa 80 milionów działa? Piniora właśnie prawomocnie skazano na więzienie.Wcześniej arcybiskupowi Henrykowi Gulbinowiczowi który tę kwotę dla Solidarności przechował zarzucono pedofilię, czego ostatecznie nie potwierdzono, ale sprawa ta zatruła ostatnie miesiące życia hierarchy, a nawet jego pogrzeb pomimo bezspornych zasług odbył się w tajemnicy.

Problem jednak pozostaje istotny: w Polsce czasu pandemii nie ma kto bronić interesów pracowniczych, a tym bardziej negocjować ich z właścicielami przedsiębiorstw ani z rządem.

Piszę ten tekst w wigilie podpisania Porozumień Sierpniowych w 1980 roku. Dwa dni wcześniej odebrałem z rąk Pani Zofii Romaszewskiej najwyższe odznaczenie...