Wynik wyborów prezydenckich w Polsce nigdy nie był zgodny z wcześniejszymi prognozami. Najlepiej przekonał się o tym Andrzej Duda beneficjent zaskakującego zwycięstwa sprzed pięciu lat. Przedłużenie kampanii dodatkowo sprzyja kolejnym zaskoczeniom.
Bunt przy urnach – skoro już nie zastąpią ich skrzynki pocztowe – wydaje się więcej niż prawdopodobny. Luzowanie restrykcji przez władze, specjalnie sprzężone z czasem wyborczym nie zmieni faktu że z każdym tygodniem obywatele ostrzej odczuwają następstwa wcześniejszego wygaszenia gospodarki z powodu pandemii a jeszcze afera Szumowskich pokazuje im kto przy okazji zarobił.
Podobnie jak na Ukrainie w 2004 r. wybory mieć będą faktycznie trzy tury: zerową nieodbytą 10 maja, nominalnie pierwszą 28 czerwca i drugą 12 lipca, bo spadek poparcia Dudy wskazuje, że ta ostatnia okaże się niezbędna. Wtedy na Ukrainie jedną rundę powtarzano bo obóz władzy wyniki sfałszował na korzyść Wiktora Janukowycza ostatecznie zaś wygrał Wiktor Juszczenko Jeszcze bardziej pouczająca może okazać się jednak analogia z niedawnymi tamtejszymi wyborami. Aktor z seriali Wołodymyr Zełenski wygrał tam najpierw głosowanie prezydenckie a potem parlamentarne rozpędzając skutecznie starą klasę polityczną.
Przedstawiający się jako kandydat spoza polityki Szymon Hołownia zapytany przeze mnie o ewentualne analogie nie udaje skromnego i nie udaje że nie myśli o podobnym wariancie. Ale nie tylko on sprawić może niespodziankę. Rafał Trzaskowski jest nowy w stawce gdy kampania się przedłuża ponad miarę zyska na efekcie świeżości bo już w trakcie wyścigu zastąpił Małgorzatę Kidawę-Błońską. Charyzmy mu brakuje ale nie miał jej również Duda gdy wygrywał. Skoro zaś kampania nieuchronnie toczy się wokół pandemii trudno – pomimo spadku notowań – przekreślać szanse lekarza z zawodu Władysława Kosiniak-Kamysza wykazującego się rzadką empatią i taktem.
Nikt nie przewidział zwycięstwa Dudy nad Bronisławem Komorowskim wtedy nie tylko faworyzowanym ale wręcz intronizowanym. Podobnie nie zakładano że w 1990 Stanisław Tymiński wejdzie do drugiej tury kosztem premiera Tadeusza Mazowieckiego a Aleksander Kwaśniewski w pięć lat później pokona Lecha Wałęsę a w 2000 r. drugi będzie Andrzej Olechowski.
Demokratyczni kandydaci na prezydenta zamiast wspierać się nawzajem – co wydaje się celowe w sytuacji, gdy Duda wykorzystuje w kampanii aparat państwa – zwalczają się jak tylko mogą. Wejście do gry partyjnego nominata PO Trzaskowskiego jeszcze pogorszyło sytuację. Sam nie wygra, innym utrudnia. To prezent Budki dla prezydenta Dudy.
Wybory prezydenckie to głosowanie na człowieka a czysto ludzki walor Dudy raczej się w tym wyścigu nie ujawnił. Kandydat władzy uczestniczył niczym kukiełka w ustawkach (słynny już szpital i bazar w Garwolinie) i karmił się słabością rywali. W trudniejszym niż kiedykolwiek czasie wyborczym Polacy nie muszą postawić na kontynuację skoro dotychczas nie zapobiegła ona najgorszym następstwom kryzysu a afery rządowe pokazują dodatkowo że sternik nie ma czystych rąk. To kolejny powód dla którego warto zagłosować. Masowy udział w wyborach zwiększa też prawdopodobieństwo uczciwości ich wyników. Jeśli zaś wyjdzie z tego niespodzianka – to oby w takim sensie tego słowa jaki znamy z Wiedźmina. Gdy patrzy się na całą nieudolność władzy w walce z pandemią i maskowanie afer przedwczesnym ogłaszaniem zwycięstwa trudno oprzeć się wrażeniu że dotychczasowy układ ostatecznie wyczerpał swoje możliwości. Okazja do zmiany pojawi się właśnie w tej niby drugiej a naprawdę trzeciej turze. Gorączkowe przyspieszanie wszystkich możliwych terminów przez rządzących pokazało że również im świadomość tego stanu rzeczy nie jest obca.